Stel je eens voor: Hindoestaanse seniorenwoongemeenschap Anand Jyoti in Holendrecht biedt BUURTwarmte, zowel voor haar eigen collectieve ruimte en voor een aantal bewoners van Anand Jyoti zelf, als voor de BUURT. Daartoe laten zij op het dak van het wooncomplex (na toestemming van de eigenaar) zonnecollectoren plaatsen (en mogelijk ook zonnepanelen of hybride panelen die zowel stroom als warmte kunnen opwekken, mits dat efficiënter en financieel slimmer is). Als er ruimte is voor meer dan voor eigen gebruik, dan kan Anand Jyoti ook aan de buurt gaan leveren, omdat de daken van omliggende huizen onvoldoende mogelijkheden bieden voor afdoende eigen opwek van warmte (de meeste omwonenden hebben hun dak al vol liggen met zonnepanelen), maar dat heeft vergunningtechnische consequenties. Ook kan onderzocht worden of lokale opslag, evt. onder het maaiveld van de openbare ruimte een efficiënte optie is. Het geld dat de bewoners nodig hebben voor de investering kunnen zij lenen van het duurzaamheidsfonds van de gemeente, mits zij zich verenigen in een energie coöperatie. Dit BUURTwarmteproject biedt kansen voor (1) een nieuwe stap in SAMENredzaamheid zelf en voor (2) mee leren en nadoen, als samenleving als geheel. Een hele mooie opvolger van het Maldenhofproject BUURtzoektWARMTE dat we in 2015 hebben afgeblazen, omdat het ons inziens te weinig vernieuwend was. 

Wil je het hele projectvoorstel lezen dat we bij de gemeente A’dam hebben ingediend EN in september 2016 gehonoreerd hebben gekregen (subsidie, uit de Experimentenpot collectieve duurzame initiatieven)? Klik op PROJECTPLAN Anand Jyoti biedt BUURTwarmte

Op 3 november 2016 zijn ook al de resultaten van een eerste verkenning van duurzame maatregelen door 7 Master studenten van de Universiteit Utrecht gepresenteerd aan 80% van de bewoners. Die zijn er nu klaar voor! Klik hier voor hun verslag. Begin maart 2017 hebben we een gesprek met de verhuurder van het complex: Stadgenoot. Als die akkoord geeft, dan gaan we z.s.m. beginnen met zonnepanelen op het dak, ook voor de omwonenenden. Daarna volgt de warmte, dus wordt vervolgd!

Het werd niet een klassieke Markt van foldertjes rapen, maar vooral van zien, voelen EN proeven van wat er allemaal kan op het gebied van duurzame energie. Met ruimte voor al je vragen, en met korte inspiratiesessies over thema’s als: hoe krijg je je energierekening omlaag, is een buurtbatterij slim, lekker eten zonder gasfornuis. Met muziek en een quiz met aantrekkelijke prijzen. Ook waren bij sommige inspiratiesessies vouchers te krijgen om in de komende maanden iets duurzaams aan je huis te laten doen waar je het zelf te moeilijk vindt. En heb je geen werk, maar zou je wel iets in duurzaam klussen willen leren EN gaan doen in Gaasperdam, dan kon dat ook! Erik en Dominique, kwartiermakers van SAMENredzaam gaan dit duurzame (en levensloopbestendige) ‘klussen’ van de grond helpen en coordineren.

Download hier de uitnodiging: uitnodiging-voor-def + uitnodiging-achter-def

BUURTzoektWARMTE is SLIM, en prijzenswaardig gebleken….: samen naar een oplossing zoeken om ‘van het gas af’ te komen: JA; maar is een BUURTwarmteNET ook wel zo SLIM, zeker als het draait om restwarmte die uit fossiele grondstoffen is ontstaan? Gaande de rit sloeg de twijfel toe: kunnen we als bewoners misschien maar beter gaan voor flexibeler decentrale oplossingen, zoals een combinatie van isolatie en ‘all electric’ mbv oa Infraroodpanelen, zoals al beproefd bij deze en gene in Maldenhof?

Naast zorgen om het fossiele gehalte van de warmte (en dus de vraag: hoe duurzaam is het nou echt?) ligt met name het commitment van 30 jaar zwaar op de maag van een aantal bewoners. Ook het feit dat er niet 70, maar 200 van de 400 bewoners mee moeten doen om een gezonde businesscase te krijgen, en het feit dat de vastrechtkosten bij warmtenetten wel erg hoog zijn en niet uitnodigen tot besparen, deed de aarzeling toeslaan. En als we er al wel instappen, moeten dan we niet toewerken naar een Warmtenet 2.0, in gelijkwaardigheid & wederkerigheid met de andere partners; en dynamisch, zodat zowel aan de kant van de producent van restwarmte als aan de kant van de gebruiker een prikkel blijft om te verduurzamen? Voer voor onderzoek! Dat gaf ons allen ook even een time-out….

Onlangs rondden zes 5e jaars Master studenten van de Universiteit Utrecht hun onderzoek voor ons af. Twee maanden fulltime werken aan een maatschappelijke case, dat was hun opdracht, een Transdicisplinary Case Study in het kader van hun studie Sustainable Development. Zij deden dit in opdracht van de ‘kopgroep’ van Maldenhoffers die aan de basis staan van Besmettelijke BUURTkracht (2.0). De studenten gingen aan de gang met 2 sets van vragen (centrale resp decentrale opties), omdat oorspronkelijk 2 groepen van zes studenten voor ons aan de slag zouden gaan. Uiteindelijk hebben zij hieruit hun eigen mix van vragen gemaakt, met bijbehorende antwoorden. Ze hebben gefocust op restwarmte van AMC resp. warmtewinning uit de Gaasperplas. Ze zijn helaas verre van de politieke dimensies rondom warmtenetten gebleven, zoals de kritieken van vele bewoners in den lande op het huidige Warmtenet (1.0), met verplichte aansluiting, hoge afsluitkosten, geen flexibiliteit in variabele en vaste tarieven, geen keuze in soort warmte en mogelijkheid van warmte teruglevering (bv uit zonneboiler, houtpellet kachel of biomeiler), zoals die mogelijkheden bij electriciteit wel bestaan. In het eindrapport van de studenten kunt u hun bevindingen zelf nalezen (zie onder).

Mogelijk houden we in januari 2016 met de betrokken partners een buurtbijeenkomst (buiten rondom het vuur, met gluhwein en erwtensoep?) over “hoe nu verder”, maar dat is nu allemaal nog wat prematuur. Hou de site in de gaten….

Beschrijving cursus TCS (universiteit Utrecht) voor Pakhuis De Zwijger (2015) case BUURTzoektWARMTE central

Beschrijving cursus TCS (universiteit Utrecht) voor Pakhuis De Zwijger (2015) case BUURTzoektWARMTE decentral

TCS_Group 4_Final
 

Buurtbewoners uit Maldenhof en Alliander onderzoeken of het slim en haalbaar is om samen een buurtwarmtenetwerk aan te leggen. Daarmee kunnen woningen voor verwarming en warm water gebruik maken van warmte die bedrijven uit de buurt of het AMC over hebben. Dat is een stuk duurzamer dan verwarming met gas.

Jan Willem van de Groep ook wel bekend onder zijn pseudoniem “Greenspirator” schrijft veel over de ontwikkeling van zogenaamde nul-op-de-meter-woningen en warmtenetten. Samen met Derk Jansen – op social media te volgen via @reeshofwarmte – schreef Jan Willem van de Groep in april 2015 een kritische blog over warmtenetten.

Lees hier de blog van Jan Willem en Derk.

Werkgroepen

Om tot deze scenario’s te komen en te onderzoeken wat nog meer mogelijk is zijn werkgroepen opgericht. Eén groep wil nog meer slimme oplossingen vinden om de bestaande woningen zo efficiënt mogelijk te kunnen aansluiten. Twee anderen groepen richten zich op het uitwerken van financiën en het bedrijfsmodel. De vierde groep neemt de communicatie met de buurt op zich. Dat is immers de kracht van Slim Wonen Gaasperdam: buurtbewoners die elkaar ‘besmetten’ met slimme ideeën over duurzaam wonen en samen met partners onderzoeken hoe die ideeën werkelijkheid kunnen worden.

Meedoen?

Graag! Want hoe meer zielen hoe meer vreugd. Laat het weten via anne(at)slimwonengaasperdam.nl.

Op 16 april werd het initiatief voor een buurtwarmtenetwerk in Maldenhof – ingediend onder de naam Buurt Zoekt Warmte – beloond met de P-NUTS Award voor mooiste idee. De P-NUTS Awards worden jaarlijks uitgereikt aan lokale, duurzame energie-initiatieven in Nederland. De jury bestond uit o.a. Jacqueline Cramer, oudminister en hoogleraar Duurzaam Innoveren, en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, overheid, wetenschap en samenleving.

Bewoners nemen het voortouw

De jury is enthousiast over dit project omdat het, als één van de weinige inzendingen, gericht is op duurzame warmte Bovendien is het bijzonder dat bewoners het voortouw nemen en samen met een netwerkbedrijf uitzoeken hoe zij een lokaal en duurzaam warmtenet voor de buurt kunnen aanleggen. Verder is een dergelijk warmtenetwerk bij bestaande woningen nog uniek in Nederland. Kortom: een voorbeeldproject waar anderen weer energie uit kunnen putten. Daar mogen we in Maldenhof nu al trots op zijn!

Sinds najaar 2014 overlegde de ‘meedenkgroep’ van buurtbewoners met Alliander DGO op welke manier de woningen in Maldenhof duurzamer gemaakt kunnen worden. Er is met name een grote wens om de woningen te verwarmen zonder gebruik van gas. Een buurtwarmtenetwerk, dat efficiënt gebruik maakt van warmte-overschotten van bijvoorbeeld bedrijven of het AMC, is hiervoor een goed alternatief. De meedenkgroep en Alliander DGO hebben een korte film gemaakt over het buurtwarmtenetwerk Maldenhof.

Bijzonder warmtenet

De techniek van een warmtenet is niet ingewikkeld en wordt regelmatig toegepast. Bijzonder aan dit buurtwarmtenetwerk is dat het gaat om bestaande woningen van m.n. particuliere eigenaren. Bovendien kunnen bewoners mede-eigenaar van het netwerk worden. De kosten voor bewoners zijn gelijk aan, of lager dan de kosten die men nu heeft voor verwarming met een cv-ketel.

Veel interesse

Tijdens en na de presentatie op 21 maart gingen de aanwezigen uitgebreid in gesprek over voordelen en nadelen, hoeveel woningen er mee moeten doen, hoe je de kosten laag kan houden, wat te doen met nieuw aangeschafte cv-ketels en nog veel meer. Er was veel enthousiasme voor het idee; circa 90% van de aanwezigen gaf aan dat men interesse heeft om mee te doen als er een buurtwarmtenetwerk zou komen. Bewoners en Alliander DGO werkten het idee de maanden daarna verder uit, maar kwamen gaande de rit tot de conclusie dat  er teveel bewoners mee moesten doen om het haalbaar te laten zijn terwijl voor een aantal mensen uit de initiatiefgroep het uiteindelijk niet vernieuwend genoeg bleek. Daarom zijn we voorlopig gestopt in december 2015.